Στις 29 Δεκεμβρίου του 1996, το ελληνικό εμπορικό φορτηγό –πλοίο «Δύστος» εντοπίστηκε να επιπλέει ανεστραμμένο, 3.5 μίλια ανατολικά της Κύμης. Από το κουφάρι ανασύρθηκαν νεκροί 20 από τους επιβαίνοντες, ενώ εντοπίστηκε ζωντανός μόνο ένας άντρας από το πλήρωμα.
Το «Δύστος» είχε ολικό μήκος 100 μέτρα, ολική χωρητικότητα 4.045 κόρους, καθαρή χωρητικότητα 2.205 κόρους και μεταφορική ικανότητα 5.600 τόνων "χύδην φορτίου". Το φορτηγό – πλοίο είχε ναυπηγηθεί το 1970 και το προηγούμενο όνομά του, πριν την αγορά του από την ΑΓΕΤ προκειμένου να καλύψει τις μεταφορικές ανάγκες της εταιρίας για το «χύμα» τσιμέντο, ήταν «MINA ENTREGO».
Το Φ/Γ «Δύστος», με Πλοίαρχο τον Ιωάννη Τσιτσιρίκη και πλήρωμα 21 Έλληνες ναυτικούς, απέπλευσε από τις εγκαταστάσεις της ΑΓΕΤ-Ηρακλής Βόλου στις 26 Δεκεμβρίου του 1996, φορτωμένο με 5.300 τόνους τσιμέντο. Το πλοίο είχε προορισμό τις εγκαταστάσεις λιμένος Δραπετσώνας, όμως, εξαιτίας των ιδιαίτερα κακών καιρικών συνθηκών, το φορτηγό-πλοίο προσέγγισε σε νότιο όρμο της νήσου Σκιάθου.
Το «Δύστος» παρέμεινε εκεί για 2 ημέρες, αφού οι θυελλώδεις άνεμοι και η φουρτούνα δεν κόπαζαν. Τελικά, ο Πλοίαρχος, πιθανόν κατόπιν και παρότρυνσης του πληρώματος για να επιστρέψουν σπίτι τους για την Πρωτοχρονιά, αποφάσισε να αποπλεύσει και να συνεχιστεί το ταξίδι προς τον Πειραιά. Η τελευταία φορά που καταγράφηκε επικοινωνία του Φ/Γ «Δύστος», ήταν στις 20.00 όταν επικοινώνησε με το εμπορικό motorship «Λένα».
Την επόμενη μέρα, γύρω στις 05.15, το αλιευτικό Α/Κ «Σαρωνικός» εντόπισε το «Δύστος» να πλέει ανεστραμμένο 3,5 ανατολικά της Κύμης, ενώ εντόπισε και έσωσε τον δόκιμο πλοίαρχο Χρήστο Αναγνώστου. Η σαφής μαρτυρία του δοκίμου Χρήστου Αναγνώστου ήταν καθοριστική: το πλοίο έφερε για μεγάλο χρονικό διάστημα μεγάλη κλίση, λόγω της πίεσης των κυματισμών, προς τη μία πλευρά και τα προβλήματα ευστάθειας που δημιουργούσαν οι ελλείψεις και οι κακοτεχνίες οδήγησαν στην ανατροπή και στη βύθιση.
Στο ναυάγιο του «Δύστος» έχασαν την ζωή τους 20 επιβαίνοντες, οι οποίοι εντοπίστηκαν πνιγμένοι μέσα στο πλοίο. Στα πτώματα αναγνωρίστηκαν ο Πλοίαρχος, ο Υποπλοίαρχος, ο Ανθυποπλοίαρχος, ο Ραδιοτηλεγραφητής, οι Α΄, Β΄ και Γ΄ Μηχανικοί, 9 ναύτες, 1 Λιπαντής, ο Μάγειρας, ο βοηθός θαλαμηπόλου, η σύζυγος και η κόρη του Α΄ Μηχανικού, η σύζυγος του Β΄ Μηχανικού ενώ, αργότερα, το Ρ/Κ Μανωλάκης που είχε σπεύσει στη περιοχή για βοήθεια στις έρευνες εντόπισε τα πτώματα ενός ακόμα ναύτη, ένας λιπαντής και του έτερου Γ΄ Μηχανικού.
Από την έρευνα των πραγματογνωμόνων ως αιτία του ναυαγίου θεωρήθηκε αναμφίβολα η μετατόπιση φορτίου η οποία και επέφερε την αύτανδρη ανατροπή του πλοίου. Πιθανοί λόγοι που εξετάσθηκαν και θεωρήθηκαν ως υπαίτιοι της μετατόπισης του φορτίου ήταν:
α) Αιφνίδιο σβήσιμο της μηχανής, κοινώς λεγόμενο μπλακ-άουτ (Black-out) με συνέπεια να "διπλαρώσει" κοινώς το πλοίο στον υφιστάμενο κυματισμό με επακόλουθο τον μεγάλο διατοιχισμό κοινώς μπότζι ή
β) Να συνέβη απώλεια πρόωσης, δηλαδή να προκλήθηκε κοινώς ξενέρισμα της προπέλας λόγω μεγάλου προνευστασμού, κοινώς λεγόμενο σκαμπανεύασμα και να βρέθηκε το πλοίο έρμαιο των πλευρικών κυμάτων, ή
γ) Να συνέβη απώλεια χειρισμού πηδαλίου, που σημαίνει ότι μπορεί να κόλλησε κοινώς το τιμόνι, γεγονός που συμβαίνει τακτικά σε πλοία κυρίως σε γρήγορες και απότομες αλλαγές κλίσης του πηδαλίου, ή τέλος
δ) Να συνέβη λάθος στροφή (κλίση πηδαλίου) και κατά διεύθυνση και κατά μέγεθος αριστερά αντί δεξιά, στραβοτιμονιά κοινώς, λαμβάνοντας υπ΄ όψη την πορεία του πλοίου και την διεύθυνση του υφιστάμενου στη περιοχή κυματισμού που να επέφερε τον μοιραίο διατοιχισμό.
Σήμερα, το κουφάρι του «Δύστος» κείται στο λασπώδη βυθό του κόλπου Κεφαλά, 2.5 μίλια μακριά από το λιμάνι της Κύμης, ενώ πάνω του έχει αναπτυχθεί έντονη υποθαλάσσια βλάστηση.
51 χρόνια φυλακή για το πολύνεκρο ναυάγιο
Έπειτα από τέσσερις μήνες πολύωρων συνεδριάσεων, το 2001, αλλά και αντεγκλήσεων των συνηγόρων υπεράσπισης με τους συγγενείς των θυμάτων, το δικαστήριο επέβαλε για το ναυάγιο του «Δύστος»: Επταετείς καθείρξεις στους Διονύση Μελισσινό, τεχνικό διευθυντή του «Ελληνικού Νηογνώμονα», Νίκο Μαύρο, αρχιπλοίαρχο της ΑΓΕΤ, Τριαντάφυλλο Λυσιμάχου, πρώην πρόεδρο του «Ε.Ν.» και νυν διευθύνοντα σύμβουλο στις θυγατρικές εταιρείες της Αγροτικής Τράπεζας, «Αγροτική Ασφαλιστική» και «Αγροτική Ζωής».
Σε 5ετή φυλάκιση καταδικάσθηκαν οι Κ. Ριτσώνας, Σ. Παπασπηλιωτόπουλος, Γ. Νικολόπουλος, Κ. Σιαβέρης, Δ. Τόλης και Χ. Μετζελόπουλος, ανώτερα διοικητικά στελέχη της ναυτιλιακής εταιρείας της ΑΓΕΤ, πλοιοκτήτριας του «Δύστος».
Η καταδίκη των εννέα κατηγορουμένων είχε διαφανεί από την αγόρευση του εισαγγελέα της έδρας, Λεωνίδα Νικολόπουλου ο οποίος -με βάση το πόρισμα του Ανώτατου Συμβουλίου Ναυτικών Ατυχημάτων (ΑΣΝΑ)- ζήτησε την ενοχή τους, τονίζοντας ότι τα μέλη της διοίκησης της ΑΓΕΤ είχαν επιλέξει να μην προβαίνουν στις προβλεπόμενες από το νόμο συντηρήσεις στο «Δύστος» λόγω υψηλού κόστους.
Για τα δύο ανώτερα στελέχη του «Ελληνικού Νηογνώμονα», Δ. Μελισσινό και Τριαντάφυλλο Λυσιμάχου, ο εισαγγελέας εκτίμησε ότι με τη στάση τους «βοηθούσαν» στη χορήγηση πιστοποιητικών κλάσης του πλοίου, χωρίς να έχουν πραγματοποιηθεί οι αντίστοιχες επιθεωρήσεις. Μεταξύ των κατηγορουμένων ήταν και ο τότε πρόεδρος του «Ελληνικού Νηογνώμονα», Περικλής Παναγόπουλος, για ηθική αυτουργία στην έκδοση ψευδών βεβαιώσεων και αφορά τα πιστοποιητικά αξιοπλοΐας που χορήγησε ο Ελληνικός Νηογνώμονας στο πλοίο ένα χρόνο πριν από το ναυάγιο της 28ης Δεκεμβρίου του 1996. Ο κ. Παναγόπουλος απαλλάχθηκε αφού είχε παραιτηθεί από τη θέση του στον Ελληνικό Νηογνώμονα ένα χρόνο νωρίτερα.
Μετά την ανάγνωση των ποινών, οι εννέα καταδικασθέντες, που δέχθηκαν σιωπηλά την καταδίκη τους, άσκησαν έφεση και αφέθηκαν ελεύθεροι. Το Μάρτιο του 2003 απορρίφθηκαν στον Άρειο Πάγο οι αιτήσεις των τριών κατηγορουμένων με τις οποίες ζητούσαν να αναιρεθεί η απόφαση του Εφετείου που τους καταδίκασε σε φυλάκιση 5 ετών με αναστολή.
Το «Δύστος» είχε ολικό μήκος 100 μέτρα, ολική χωρητικότητα 4.045 κόρους, καθαρή χωρητικότητα 2.205 κόρους και μεταφορική ικανότητα 5.600 τόνων "χύδην φορτίου". Το φορτηγό – πλοίο είχε ναυπηγηθεί το 1970 και το προηγούμενο όνομά του, πριν την αγορά του από την ΑΓΕΤ προκειμένου να καλύψει τις μεταφορικές ανάγκες της εταιρίας για το «χύμα» τσιμέντο, ήταν «MINA ENTREGO».
Το Φ/Γ «Δύστος», με Πλοίαρχο τον Ιωάννη Τσιτσιρίκη και πλήρωμα 21 Έλληνες ναυτικούς, απέπλευσε από τις εγκαταστάσεις της ΑΓΕΤ-Ηρακλής Βόλου στις 26 Δεκεμβρίου του 1996, φορτωμένο με 5.300 τόνους τσιμέντο. Το πλοίο είχε προορισμό τις εγκαταστάσεις λιμένος Δραπετσώνας, όμως, εξαιτίας των ιδιαίτερα κακών καιρικών συνθηκών, το φορτηγό-πλοίο προσέγγισε σε νότιο όρμο της νήσου Σκιάθου.
Το «Δύστος» παρέμεινε εκεί για 2 ημέρες, αφού οι θυελλώδεις άνεμοι και η φουρτούνα δεν κόπαζαν. Τελικά, ο Πλοίαρχος, πιθανόν κατόπιν και παρότρυνσης του πληρώματος για να επιστρέψουν σπίτι τους για την Πρωτοχρονιά, αποφάσισε να αποπλεύσει και να συνεχιστεί το ταξίδι προς τον Πειραιά. Η τελευταία φορά που καταγράφηκε επικοινωνία του Φ/Γ «Δύστος», ήταν στις 20.00 όταν επικοινώνησε με το εμπορικό motorship «Λένα».
Την επόμενη μέρα, γύρω στις 05.15, το αλιευτικό Α/Κ «Σαρωνικός» εντόπισε το «Δύστος» να πλέει ανεστραμμένο 3,5 ανατολικά της Κύμης, ενώ εντόπισε και έσωσε τον δόκιμο πλοίαρχο Χρήστο Αναγνώστου. Η σαφής μαρτυρία του δοκίμου Χρήστου Αναγνώστου ήταν καθοριστική: το πλοίο έφερε για μεγάλο χρονικό διάστημα μεγάλη κλίση, λόγω της πίεσης των κυματισμών, προς τη μία πλευρά και τα προβλήματα ευστάθειας που δημιουργούσαν οι ελλείψεις και οι κακοτεχνίες οδήγησαν στην ανατροπή και στη βύθιση.
Στο ναυάγιο του «Δύστος» έχασαν την ζωή τους 20 επιβαίνοντες, οι οποίοι εντοπίστηκαν πνιγμένοι μέσα στο πλοίο. Στα πτώματα αναγνωρίστηκαν ο Πλοίαρχος, ο Υποπλοίαρχος, ο Ανθυποπλοίαρχος, ο Ραδιοτηλεγραφητής, οι Α΄, Β΄ και Γ΄ Μηχανικοί, 9 ναύτες, 1 Λιπαντής, ο Μάγειρας, ο βοηθός θαλαμηπόλου, η σύζυγος και η κόρη του Α΄ Μηχανικού, η σύζυγος του Β΄ Μηχανικού ενώ, αργότερα, το Ρ/Κ Μανωλάκης που είχε σπεύσει στη περιοχή για βοήθεια στις έρευνες εντόπισε τα πτώματα ενός ακόμα ναύτη, ένας λιπαντής και του έτερου Γ΄ Μηχανικού.
Από την έρευνα των πραγματογνωμόνων ως αιτία του ναυαγίου θεωρήθηκε αναμφίβολα η μετατόπιση φορτίου η οποία και επέφερε την αύτανδρη ανατροπή του πλοίου. Πιθανοί λόγοι που εξετάσθηκαν και θεωρήθηκαν ως υπαίτιοι της μετατόπισης του φορτίου ήταν:
α) Αιφνίδιο σβήσιμο της μηχανής, κοινώς λεγόμενο μπλακ-άουτ (Black-out) με συνέπεια να "διπλαρώσει" κοινώς το πλοίο στον υφιστάμενο κυματισμό με επακόλουθο τον μεγάλο διατοιχισμό κοινώς μπότζι ή
β) Να συνέβη απώλεια πρόωσης, δηλαδή να προκλήθηκε κοινώς ξενέρισμα της προπέλας λόγω μεγάλου προνευστασμού, κοινώς λεγόμενο σκαμπανεύασμα και να βρέθηκε το πλοίο έρμαιο των πλευρικών κυμάτων, ή
γ) Να συνέβη απώλεια χειρισμού πηδαλίου, που σημαίνει ότι μπορεί να κόλλησε κοινώς το τιμόνι, γεγονός που συμβαίνει τακτικά σε πλοία κυρίως σε γρήγορες και απότομες αλλαγές κλίσης του πηδαλίου, ή τέλος
δ) Να συνέβη λάθος στροφή (κλίση πηδαλίου) και κατά διεύθυνση και κατά μέγεθος αριστερά αντί δεξιά, στραβοτιμονιά κοινώς, λαμβάνοντας υπ΄ όψη την πορεία του πλοίου και την διεύθυνση του υφιστάμενου στη περιοχή κυματισμού που να επέφερε τον μοιραίο διατοιχισμό.
Σήμερα, το κουφάρι του «Δύστος» κείται στο λασπώδη βυθό του κόλπου Κεφαλά, 2.5 μίλια μακριά από το λιμάνι της Κύμης, ενώ πάνω του έχει αναπτυχθεί έντονη υποθαλάσσια βλάστηση.
51 χρόνια φυλακή για το πολύνεκρο ναυάγιο
Έπειτα από τέσσερις μήνες πολύωρων συνεδριάσεων, το 2001, αλλά και αντεγκλήσεων των συνηγόρων υπεράσπισης με τους συγγενείς των θυμάτων, το δικαστήριο επέβαλε για το ναυάγιο του «Δύστος»: Επταετείς καθείρξεις στους Διονύση Μελισσινό, τεχνικό διευθυντή του «Ελληνικού Νηογνώμονα», Νίκο Μαύρο, αρχιπλοίαρχο της ΑΓΕΤ, Τριαντάφυλλο Λυσιμάχου, πρώην πρόεδρο του «Ε.Ν.» και νυν διευθύνοντα σύμβουλο στις θυγατρικές εταιρείες της Αγροτικής Τράπεζας, «Αγροτική Ασφαλιστική» και «Αγροτική Ζωής».
Σε 5ετή φυλάκιση καταδικάσθηκαν οι Κ. Ριτσώνας, Σ. Παπασπηλιωτόπουλος, Γ. Νικολόπουλος, Κ. Σιαβέρης, Δ. Τόλης και Χ. Μετζελόπουλος, ανώτερα διοικητικά στελέχη της ναυτιλιακής εταιρείας της ΑΓΕΤ, πλοιοκτήτριας του «Δύστος».
Η καταδίκη των εννέα κατηγορουμένων είχε διαφανεί από την αγόρευση του εισαγγελέα της έδρας, Λεωνίδα Νικολόπουλου ο οποίος -με βάση το πόρισμα του Ανώτατου Συμβουλίου Ναυτικών Ατυχημάτων (ΑΣΝΑ)- ζήτησε την ενοχή τους, τονίζοντας ότι τα μέλη της διοίκησης της ΑΓΕΤ είχαν επιλέξει να μην προβαίνουν στις προβλεπόμενες από το νόμο συντηρήσεις στο «Δύστος» λόγω υψηλού κόστους.
Για τα δύο ανώτερα στελέχη του «Ελληνικού Νηογνώμονα», Δ. Μελισσινό και Τριαντάφυλλο Λυσιμάχου, ο εισαγγελέας εκτίμησε ότι με τη στάση τους «βοηθούσαν» στη χορήγηση πιστοποιητικών κλάσης του πλοίου, χωρίς να έχουν πραγματοποιηθεί οι αντίστοιχες επιθεωρήσεις. Μεταξύ των κατηγορουμένων ήταν και ο τότε πρόεδρος του «Ελληνικού Νηογνώμονα», Περικλής Παναγόπουλος, για ηθική αυτουργία στην έκδοση ψευδών βεβαιώσεων και αφορά τα πιστοποιητικά αξιοπλοΐας που χορήγησε ο Ελληνικός Νηογνώμονας στο πλοίο ένα χρόνο πριν από το ναυάγιο της 28ης Δεκεμβρίου του 1996. Ο κ. Παναγόπουλος απαλλάχθηκε αφού είχε παραιτηθεί από τη θέση του στον Ελληνικό Νηογνώμονα ένα χρόνο νωρίτερα.
Μετά την ανάγνωση των ποινών, οι εννέα καταδικασθέντες, που δέχθηκαν σιωπηλά την καταδίκη τους, άσκησαν έφεση και αφέθηκαν ελεύθεροι. Το Μάρτιο του 2003 απορρίφθηκαν στον Άρειο Πάγο οι αιτήσεις των τριών κατηγορουμένων με τις οποίες ζητούσαν να αναιρεθεί η απόφαση του Εφετείου που τους καταδίκασε σε φυλάκιση 5 ετών με αναστολή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου